พระปุคคลบัญญัติ
ฉะปัญญัตติโย บัญญัติ ๖ ประการ
อันบัณฑิตผู้รู้ถึงบัญญัติขึ้นคือ
ขันธะปัญญัติ, การบัญญัติธรรมที่เป็นหมวดหมู่กันเรียกว่าขันธ์ ๕
อายะตะนะปัญญัติ, การบัญญัติธรรมอันเป็นบ่อเกิด(แห่งทุกข์และไม่ทุกข์),
เรียกว่าอายตนะมี ๑๒.
ธาตุปัญญัติ, การบัญญัติธรรมที่ทรงตัวอยู่เรียกว่าธาตุ มี ๑๘
สัจจะปัญญัติ, การบัญญัติธรรมที่เป็นของจริงเรียกว่า
สัจจะมี ๔ คืออริยสัจ ๔,
อินทฺริยะปัญญัติ, การบัญญัติธรรมที่เป็นใหญ่เรียกว่าอินทรีย์ มี ๒๒,
ปัคคะละปัญญัติ, การบัญญัติธรรมจำพวกบุคคลของบุคคลทั้งหลาย,
กิตตาวะตา ปุคคะลานัง,ปุคคะละปัญญัติ, บุคคลบัญญัติของบุคคลมีเท่าไร?
สะมะยะวิมุตโต, ผู้พ้นในกาลบางคราว,
อะสะมะยะวิมุตโต, ผู้พ้นอย่างเด็ดขาด,
กุปปะธัมโม, ผู้มีธรรมที่กำเริบได้,
อะกุปปะธัมโม, ผู้มีธรรมที่กำเริบไม่ได้,
ปะริหานะธัมโม, ผู้มีธรรมทีเสื่อมได้,
อะปะริหานะธัมโม, ผู้มีธรรมที่เสื่อมไม่ได้,
เจตนาภัพโพ, ผู้มีธรรมที่ควรแก่เจตนา,
อะนุรักขะนาภัพโพ, ผู้มีธรรมที่ควรแก่การรักษา,
ปุถุชชะโน, ผู้เป็นปุถุชน,
โคตฺระภู, ผู้คร่อมโคตร,
ภะยูปะระโต, ผู้เว้นชั่วเพราะกลัว,
อะภะยูปะระโต, ผู้เว้นชั่วไม่ใช่เพราะกลัว,
ภัพพาคะมะโน, ผู้ควรแก่มรรคผลนิพพาน,
อะภัพพาคะมะโน, ผู้ไม่ควรแก่มรรคผลนิพพาน,
นิยะโต, ผู้เที่ยง,
อะนิยะโต, ผู้ไม่เที่ยง,
ปะฏิปันนะโก, ผู้ปฏิบัติอริยมรรค,
อะระหา, ผู้เป็นพระอรหันต์,
อะระหัตตายะ ปะฏิปันโน. ผู้ปฏิบัติเพื่อเป็นพระอรหันต์.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น