นิธิกัณฑสูตร Nidhikanda Sutta
โดย... สมลักษณ์ วันโย เปริยญ B.A. สังคมศาสตร์ รัฐศาสตร์
M.A. เศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยไมซอร์ อินเดัย
โดย... สมลักษณ์ วันโย เปริยญ B.A. สังคมศาสตร์ รัฐศาสตร์
M.A. เศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยไมซอร์ อินเดัย
นิธึ นิเธติ ปุริโส
คมฺภีเร อุทกนฺติเก
อตฺเถ กิจฺเจ สมุปฺปนฺเน
อตฺถาย เม ภวิสฺสติ
บุรุษย่อมฝังขุมทรัพย์ไว้ในที่ลึกมีน้ำเป็นที่สุด ด้วยคิดว่า เมื่อกิจจำเป็นเป็นเกิดขึ้น ทรัพย์นี้จักเป็นประโยชน์แก่เรา
1. A man stores away a treasure,
Under the ground, or near water,
Thinking: when the need arises,
It will be useful to me.ราชโต วา ทุรุตฺตสฺส
โจรโต ปีฬิตสฺส วา
อิณสฺส วา ปโมกฺขาย
ทุพฺภิกฺเข อาปทาสุ วา
เพื่อเปลื้องตนจากราชภัยบ้าง เพื่อเปลื้องหนีบ้าง ในคราวทุพภิกขภัยบ้าง ในคราวคับขันบ้าง
2. Being accused by the king,
Being blackmailed by robbers,
To redeem oneself from a debt,
If there be a famine,
A misfortune were to befall,
It is meet these in this world,
A treasure is stored away.เอตทตฺภถาย โลกสฺมึ
นิธิ นาม นิธิยฺยติ
ตาวสฺสุนิหิโต สนฺโต
คมฺภีเร อุทกนฺติเก
น สพฺโพ สพฺพทาเยว
ตสฺส ตํ อุปกปฺปติ
ขุมทรัพย์ที่เขาฝังไว้ในโลก ก้เพื่อประโยชน์นี้แล ขุมทรัพย์ที่เขาฝังไว้เป็นอยางดี ในที่ลึกมีน้ำเป็นที่สุด เพียงนั้น ขุมทรัพย์ทั้งหมด ย่อมหาสำเร็จประโยชน์แก่เขา ในกาลท้งปวงที่เดียวไม่
3. Though so well storerd away,
Under the ground, or near water.
Yet not all this might,
Suffice to serve hime always.นิธิ วา ฐานา จวติ
สญฺญา วาสฺส วิมุยฺหติ
นาคา วา อปนาเมนฺติ
ยกฺขา วาปิ หรนฺติ นํ
เพราะขุมทรัพย์เคลื่อนจากที่เสียบ้าง ความจำของเขา เคลือนคลาดเสียบ้าง นาคทั้งหลายลักไปเสียบ้าง ยักษ์ทั้งหลายลักไปเสียบ้าง
4. The treasure may disappear from its place,
The owner may forget the mark of the spot,
The Nagas (sedrpents) may spirit it away,
Or the Yakkhas (demonds) may carry it off.อปฺปิยา วาปิ ทายาทา
อุทฺธรนฺติ อปสฺสโต
ยทา ปุญฺญกฺขโย โหติ
สพฺพเมตํ วินสฺสติ
ผู้ร้บมรดกที่ไม่ชอบกัน ขุดเอาไปเมื่อเขาไม่เห็นบ้าง ในเวลาที่เขาสิ้นบุญ ขุมทรัพย์ทั้งหมดนั้น ย่อมสูญไป
5. His heirs may becomes hostile,
Or in his absence, dig it up,
Or when his merit is exhausted,
All this may utterly b e lost.ยสฺส ทาเนน สีเลน
สญฺญเมน ทเมน จ
นิธิ สุนิหิโต โหติ
อิตฺถิยา ปุริสสฺส วา
ขุมทรัพย์คือบุญของผู้ใด เป็นหญิงก็ตาม เป็นชายก็ตาม ฝังไว้ดีแล้วด้วย ทาน ศีล ความสำรวม และความฝึกตน
6. But by generous giving and moral precepts,
By restrain and self-mastery,
A treasure is well stored up.
For woman or man.เจติยมฺหิ จ สงฺเฆ วา
ปุคฺคเล อติถีสุ วา
มาตริ ปิตริ วาปิ
อโถ เชฏฺฐมฺหิ ภาตริ
ในเจดี่ย์ก็ดี ในสงฆ์ก็ดี ในบุคคลก็ดี ในแขกก็ดี ในมารดาก็ดี ในบิดาก็ดี ในพี่ชายก็ดี
7. In a shrine or in the Holy Order,
Inan individual or in guests,
Or in one's mother and father,
Or in an elder brother.เอโส นิธิ สุนิหิโต
อเชยฺโย อนุคามิโย
ปหาย คมนีเยสุ
เอตํ อาทาย คจฺฉติ
ขุมทรัพย์นั้น ชื่อว่าฝังไว้ดีแล้ว ใคร ๆ ก็ไม่อาจผลาญได้ เป็นของติดตามตนได้ บรรดาโภคะทั้งหลาย เจาจำต้องละไป เขาจะพาขุมทรัพย์คือบุญนั้นไป
8. When treasure is well stored up,
It is impregnable, one that goes with one,
When one leaves behind all changeble things,
Indeed one departs with this possession alone.อสาธารณมญฺเญสํ
อโจรหรโณ นิธิ
กยิราถ ธีโร ปุญฺญานิ
โย นิธิ อนุคามิโน
ขุมทรัพย์คือบุญ ไม่สาธารณะแก่ชนเหล่าอื่น โจรก็ลักไปไม่ได้ บุญนิธิอันใด ติดตาม ตนไปได้ ปราชญ์พึงทำบุญอันนั้น
9. A share of treasure, which none can claim,
Nor which the robbers can ever steal,
So, let the wise accumulate merits.
A treasure which alone accompanies him.เอส เทวมนุสฺสานํ
สพฺพกามทโท นิธิ
ยํ ยํ เทวภิปตฺเถนติ
สพฺพเมเตน ลพฺภติ
บุญนิธินั้น ให้สิ่งที่ต้องการทุกอย่าง แก่เทพดา และมนุษย์ทั้งหลาย เทพดาและมนุษย์ทั้งหลาย ปรารถนานักซึ่งผลใดๆ ผลนั้นๆ ทั้งหมด อันตนย่อมได้ด้วยบุญนิธินั้น
10. To both divine and human beings.
This is a treasure that fulfills all one's wishes.
Indeed, whatsover they do desier,
All are gained only by this.สุวณฺณตา สุสรตา
สุสณฺฐานํ สุรูปตา
อาธิปจฺจํ ปริวาโร
สพฺพเมเตน สพฺภติ
ความเป็นผู้มีผิวงาม ความเป็นผู้มีเสียงไพเราะ ความเป็นผู้มีทรวดทรงดี ความ เป็นผู้มีรูปสวย ความเป็นใหญ่ยิ่ง ความเป็นผู้มีบริวาร อิฏฐผลทั้งปวงนั้น อัน เทพดาและมนุษย์ ย่อมได้ด้วยบุญนิธินั้น
11. Beauty of complexion, sweetness of voice,
Beauty of figure and of looks,
Power of authority and of following.
All are gained only by this.ปเทสรชฺชํ อิสฺสริยํ
จกฺกวตฺติ สุขํ ปิยํ
เทวรชฺชมฺปิ ทิพฺเพสุ
สพฺพเมเตน ลพฺภติ
ความเป็นพระราชาเฉพาะประเทศ ความเป็นใหญ่ (คือความเป็นพระเจ้าจักรพรรดิ์) สุขของพระเจ้าจักรพรรดิ์ อันเป็นที่พึงใจ ความเป็นพระราชาแห่งเทพดาในทิพนิกาย ทั้งหลาย อิฏฐผลทั้งปวงนั้น อันเทพดาและมนุษย์ทั้งหลาย ย่อมได้ด้วยบุญนิธินั้น
12. Rulership of a province, or sovereignty of the land,
The happiness of a universal monarch,
Even sovereignty in divine realms,
All are gained only by this.มานุสิกา จะ สมฺปตฺติ
เทวโลเก จ ยา รติ
ยา จ นิพฺพานสมฺปตฺติ
สพฺพเมเตน ลพฺภติ
สมบัติเป็นของมนุษย์ด้วย สมบัติอันบุคคลพึงรื่นรมย์ในเทวโลกด้วย สมบัติ คือพระนิพพานด้วย สมบัติทั้งปวงนั้น อันเทพดาและมนุษ๋ย์ทั้งหลาย ย่อมได้ ด้าวยบุญนิธินั้น
13. Whatever wealth there be in the human world.
Whatever delight htere be in the heavenly realm,
Whatever transcendental attainments there be.
All are gained only by this.มิตฺตสมฺปทมาคมฺม
โยนิโส เจ ปยุญชโต
วิชฺชาวิมุติติวสีภาโว
สพฺพเมเตน ลพฺภติ
ความที่อาศัยความถึงพร้อมคือมิตรแล้ว ถ้าประกอบโดยอุบายที่ชอบ เป็นผู้ ชำนาญในวิชชาและวิมุติ อิฏฐผลทั้งปวงนั้น อันเทพดาและมนุษย์ทั้งหลาย ย่อมได้ด้วยบุญนิธินั้น
14. By association with good friends,
By energetic effort the mastery one gains,
Of transcendental knowledge and deliverance,
All are gained only by this.ปฏิสมฺภิทา วิโมกฺขา จ
ยา จ สาวกปารมี
ปจฺเจกโพธิ พุทฺธภูมิ
สพฺพเมเตน ลพฺภติ
ปฏิสัมภิทา และวิโมกข์ และสาวกบารมีญาณ พุทธภูมิ อิฏฐผลทั้งปวงนั้น อันเทพดา และมนุษย์ทั้งหลาย ย่อมได้ด้วยบุญนิธินั้น
15. Higher analytical wisdom and freedom of mind,
Fulfillment of the perfections fo the Enlightened Disciple,
The Enlightenment of a hermit)pacceka) Buddha,
Or enlightenment of a Supreme Buddha.
All are gained only by this.เอวํ มหตฺถิกา เอสา
ยทิทํ ปุญญสมฺปทา
ตสฺมา ธีรา ปสํสนฺติ
ปณฺฑิตา กตปุญฺญตนฺติ
คุณเเครืองถึงพร้อม คือบุญนั้น เป็นไปเพื่อประโยชน์ใหญ่อย่างนี้ เพราะเหตุนั้น บัณฑิตผู้มีปัญญาจึงสรรเสริญข้อที่บุคคลมีบุญอันทำไว้แล้ว ดังนี้แล
16. Because it is a great boon,
Such as the possession of merit.,
Therefore, the wise and the learned,
Ever extol the accumulation of merit.
คมฺภีเร อุทกนฺติเก
อตฺเถ กิจฺเจ สมุปฺปนฺเน
อตฺถาย เม ภวิสฺสติ
บุรุษย่อมฝังขุมทรัพย์ไว้ในที่ลึกมีน้ำเป็นที่สุด ด้วยคิดว่า เมื่อกิจจำเป็นเป็นเกิดขึ้น ทรัพย์นี้จักเป็นประโยชน์แก่เรา
1. A man stores away a treasure,
Under the ground, or near water,
Thinking: when the need arises,
It will be useful to me.ราชโต วา ทุรุตฺตสฺส
โจรโต ปีฬิตสฺส วา
อิณสฺส วา ปโมกฺขาย
ทุพฺภิกฺเข อาปทาสุ วา
เพื่อเปลื้องตนจากราชภัยบ้าง เพื่อเปลื้องหนีบ้าง ในคราวทุพภิกขภัยบ้าง ในคราวคับขันบ้าง
2. Being accused by the king,
Being blackmailed by robbers,
To redeem oneself from a debt,
If there be a famine,
A misfortune were to befall,
It is meet these in this world,
A treasure is stored away.เอตทตฺภถาย โลกสฺมึ
นิธิ นาม นิธิยฺยติ
ตาวสฺสุนิหิโต สนฺโต
คมฺภีเร อุทกนฺติเก
น สพฺโพ สพฺพทาเยว
ตสฺส ตํ อุปกปฺปติ
ขุมทรัพย์ที่เขาฝังไว้ในโลก ก้เพื่อประโยชน์นี้แล ขุมทรัพย์ที่เขาฝังไว้เป็นอยางดี ในที่ลึกมีน้ำเป็นที่สุด เพียงนั้น ขุมทรัพย์ทั้งหมด ย่อมหาสำเร็จประโยชน์แก่เขา ในกาลท้งปวงที่เดียวไม่
3. Though so well storerd away,
Under the ground, or near water.
Yet not all this might,
Suffice to serve hime always.นิธิ วา ฐานา จวติ
สญฺญา วาสฺส วิมุยฺหติ
นาคา วา อปนาเมนฺติ
ยกฺขา วาปิ หรนฺติ นํ
เพราะขุมทรัพย์เคลื่อนจากที่เสียบ้าง ความจำของเขา เคลือนคลาดเสียบ้าง นาคทั้งหลายลักไปเสียบ้าง ยักษ์ทั้งหลายลักไปเสียบ้าง
4. The treasure may disappear from its place,
The owner may forget the mark of the spot,
The Nagas (sedrpents) may spirit it away,
Or the Yakkhas (demonds) may carry it off.อปฺปิยา วาปิ ทายาทา
อุทฺธรนฺติ อปสฺสโต
ยทา ปุญฺญกฺขโย โหติ
สพฺพเมตํ วินสฺสติ
ผู้ร้บมรดกที่ไม่ชอบกัน ขุดเอาไปเมื่อเขาไม่เห็นบ้าง ในเวลาที่เขาสิ้นบุญ ขุมทรัพย์ทั้งหมดนั้น ย่อมสูญไป
5. His heirs may becomes hostile,
Or in his absence, dig it up,
Or when his merit is exhausted,
All this may utterly b e lost.ยสฺส ทาเนน สีเลน
สญฺญเมน ทเมน จ
นิธิ สุนิหิโต โหติ
อิตฺถิยา ปุริสสฺส วา
ขุมทรัพย์คือบุญของผู้ใด เป็นหญิงก็ตาม เป็นชายก็ตาม ฝังไว้ดีแล้วด้วย ทาน ศีล ความสำรวม และความฝึกตน
6. But by generous giving and moral precepts,
By restrain and self-mastery,
A treasure is well stored up.
For woman or man.เจติยมฺหิ จ สงฺเฆ วา
ปุคฺคเล อติถีสุ วา
มาตริ ปิตริ วาปิ
อโถ เชฏฺฐมฺหิ ภาตริ
ในเจดี่ย์ก็ดี ในสงฆ์ก็ดี ในบุคคลก็ดี ในแขกก็ดี ในมารดาก็ดี ในบิดาก็ดี ในพี่ชายก็ดี
7. In a shrine or in the Holy Order,
Inan individual or in guests,
Or in one's mother and father,
Or in an elder brother.เอโส นิธิ สุนิหิโต
อเชยฺโย อนุคามิโย
ปหาย คมนีเยสุ
เอตํ อาทาย คจฺฉติ
ขุมทรัพย์นั้น ชื่อว่าฝังไว้ดีแล้ว ใคร ๆ ก็ไม่อาจผลาญได้ เป็นของติดตามตนได้ บรรดาโภคะทั้งหลาย เจาจำต้องละไป เขาจะพาขุมทรัพย์คือบุญนั้นไป
8. When treasure is well stored up,
It is impregnable, one that goes with one,
When one leaves behind all changeble things,
Indeed one departs with this possession alone.อสาธารณมญฺเญสํ
อโจรหรโณ นิธิ
กยิราถ ธีโร ปุญฺญานิ
โย นิธิ อนุคามิโน
ขุมทรัพย์คือบุญ ไม่สาธารณะแก่ชนเหล่าอื่น โจรก็ลักไปไม่ได้ บุญนิธิอันใด ติดตาม ตนไปได้ ปราชญ์พึงทำบุญอันนั้น
9. A share of treasure, which none can claim,
Nor which the robbers can ever steal,
So, let the wise accumulate merits.
A treasure which alone accompanies him.เอส เทวมนุสฺสานํ
สพฺพกามทโท นิธิ
ยํ ยํ เทวภิปตฺเถนติ
สพฺพเมเตน ลพฺภติ
บุญนิธินั้น ให้สิ่งที่ต้องการทุกอย่าง แก่เทพดา และมนุษย์ทั้งหลาย เทพดาและมนุษย์ทั้งหลาย ปรารถนานักซึ่งผลใดๆ ผลนั้นๆ ทั้งหมด อันตนย่อมได้ด้วยบุญนิธินั้น
10. To both divine and human beings.
This is a treasure that fulfills all one's wishes.
Indeed, whatsover they do desier,
All are gained only by this.สุวณฺณตา สุสรตา
สุสณฺฐานํ สุรูปตา
อาธิปจฺจํ ปริวาโร
สพฺพเมเตน สพฺภติ
ความเป็นผู้มีผิวงาม ความเป็นผู้มีเสียงไพเราะ ความเป็นผู้มีทรวดทรงดี ความ เป็นผู้มีรูปสวย ความเป็นใหญ่ยิ่ง ความเป็นผู้มีบริวาร อิฏฐผลทั้งปวงนั้น อัน เทพดาและมนุษย์ ย่อมได้ด้วยบุญนิธินั้น
11. Beauty of complexion, sweetness of voice,
Beauty of figure and of looks,
Power of authority and of following.
All are gained only by this.ปเทสรชฺชํ อิสฺสริยํ
จกฺกวตฺติ สุขํ ปิยํ
เทวรชฺชมฺปิ ทิพฺเพสุ
สพฺพเมเตน ลพฺภติ
ความเป็นพระราชาเฉพาะประเทศ ความเป็นใหญ่ (คือความเป็นพระเจ้าจักรพรรดิ์) สุขของพระเจ้าจักรพรรดิ์ อันเป็นที่พึงใจ ความเป็นพระราชาแห่งเทพดาในทิพนิกาย ทั้งหลาย อิฏฐผลทั้งปวงนั้น อันเทพดาและมนุษย์ทั้งหลาย ย่อมได้ด้วยบุญนิธินั้น
12. Rulership of a province, or sovereignty of the land,
The happiness of a universal monarch,
Even sovereignty in divine realms,
All are gained only by this.มานุสิกา จะ สมฺปตฺติ
เทวโลเก จ ยา รติ
ยา จ นิพฺพานสมฺปตฺติ
สพฺพเมเตน ลพฺภติ
สมบัติเป็นของมนุษย์ด้วย สมบัติอันบุคคลพึงรื่นรมย์ในเทวโลกด้วย สมบัติ คือพระนิพพานด้วย สมบัติทั้งปวงนั้น อันเทพดาและมนุษ๋ย์ทั้งหลาย ย่อมได้ ด้าวยบุญนิธินั้น
13. Whatever wealth there be in the human world.
Whatever delight htere be in the heavenly realm,
Whatever transcendental attainments there be.
All are gained only by this.มิตฺตสมฺปทมาคมฺม
โยนิโส เจ ปยุญชโต
วิชฺชาวิมุติติวสีภาโว
สพฺพเมเตน ลพฺภติ
ความที่อาศัยความถึงพร้อมคือมิตรแล้ว ถ้าประกอบโดยอุบายที่ชอบ เป็นผู้ ชำนาญในวิชชาและวิมุติ อิฏฐผลทั้งปวงนั้น อันเทพดาและมนุษย์ทั้งหลาย ย่อมได้ด้วยบุญนิธินั้น
14. By association with good friends,
By energetic effort the mastery one gains,
Of transcendental knowledge and deliverance,
All are gained only by this.ปฏิสมฺภิทา วิโมกฺขา จ
ยา จ สาวกปารมี
ปจฺเจกโพธิ พุทฺธภูมิ
สพฺพเมเตน ลพฺภติ
ปฏิสัมภิทา และวิโมกข์ และสาวกบารมีญาณ พุทธภูมิ อิฏฐผลทั้งปวงนั้น อันเทพดา และมนุษย์ทั้งหลาย ย่อมได้ด้วยบุญนิธินั้น
15. Higher analytical wisdom and freedom of mind,
Fulfillment of the perfections fo the Enlightened Disciple,
The Enlightenment of a hermit)pacceka) Buddha,
Or enlightenment of a Supreme Buddha.
All are gained only by this.เอวํ มหตฺถิกา เอสา
ยทิทํ ปุญญสมฺปทา
ตสฺมา ธีรา ปสํสนฺติ
ปณฺฑิตา กตปุญฺญตนฺติ
คุณเเครืองถึงพร้อม คือบุญนั้น เป็นไปเพื่อประโยชน์ใหญ่อย่างนี้ เพราะเหตุนั้น บัณฑิตผู้มีปัญญาจึงสรรเสริญข้อที่บุคคลมีบุญอันทำไว้แล้ว ดังนี้แล
16. Because it is a great boon,
Such as the possession of merit.,
Therefore, the wise and the learned,
Ever extol the accumulation of merit.
ended
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น